รายละเอียด: |
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) สำรวจสภาพปัญหาการรังแกและวิธีการแก้ไขปัญหา
ของโรงเรียนประถมศึกษาตามความเห็นของครู 2) พัฒนาโปรแกรมการศึกษาเพื่อป้องกันการรังแก
สำหรับนักเรียนประถมศึกษาและ 3) ศึกษาประสิทธิภาพและผลของการใช้โปรแกรมการศึกษาเพื่อ
ป้องกันการรังแกสำหรับนักเรียนประถมศึกษา ประชากร ได้แก่ ครูผู้รับผิดชอบงานแนะแนวหรือ
ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน และกลุ่มตัวอย่างในระยะการสำรวจ ได้แก่ ครูที่ร่วมการสทนากลุ่ม
จำนวน 9 คน ครูที่ตอบแบบสอบถาม จำนวน 217 คน กลุ่มผู้ให้ข้อมูลในระยะการพัฒนาและ
การประเมินได้แก่ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน นักเรียนจำนวน 31 คน และครูจำนวน 50 คน เครื่องมือที่
ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แนวคำถามการสนทนากลุ่ม แบบสอบถามสภาพปัญหาการรังแกและวิธีการแก้ไข
ปัญหา แบบประเมินประสิทธิภาพของโปรแกรมการศึกษาโดยผู้เชี่ยวชาญ แบบประเมินประสิทธิภาพ
ของโปรแกรมโดยครู แบบทดสอบความรู้เกี่ยวกับการป4องกันตนเองจากการรังแก แบบทดสอบทักษะ
การป้องกันตนเองจากการรังแก และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดย
การวิเคราะห์วิธีการวิเคราะห์แก่นสาระ สำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพ สถิติที่ใช้ในงานวิจัย ใช้สถิติ
เชิงพรรณนา การวิเคราะห์ความแปรปรวน และการทดสอบค่าที ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ
ผลการวิจัยมีดังนี้ 1) สภาพปัญหาการรังแกและวิธีการแก่ปัญหาของโรงเรียนตามความเห็น
ของครูพบว่าแม้ระดับปัญหาการรังแกในโรงเรียนประถมศึกษาอยู่ในระดับน้อยที่สุดตามผลการสำรวจ
แบบสอบถาม แต่ข้อมูลจากการสนทนากลุ่มกับครูสะท้อนว่าปัญหาการรังแกยังคงเกิดขึ้น โดยเฉพาะ
ในช่วงประถมศึกษาตอนปลาย และส^วนใหญ่เป็นการรังแกทางวาจา วิธีการแก้ไขปัญหาของครู
โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยครูส^วนใหญ่เลือกใช้วิธีการสื่อสารโดยตรงกับนักเรียนที่เกี่ยวข้อง
แนวทางเหล่านี้สะท้อนถึงความพยายามในการจัดการเชิงพฤติกรรมและเชิงสัมพันธ์ มากกว่าการใช้
บทลงโทษหรือการส่งต่อนักเรียนให้ผู้เชี่ยวชาญดูแล 2) โปรแกรมการศึกษาที่พัฒนาขึ้นตามแนว
ทางการพัฒนาทักษะทางสังคมและอารมณ์ประกอบด้วยแผนการจัดการเรียนรู้ 6 ทักษะได้แก่ การ
รับรู้อารมณ์ตนเองและผู้อื่น การจัดการอารมณ์ การแก้ปัญหา การเข้าสังคม การรับผิดชอบต่อสังคม
และการปรับปรุงตนเอง โดยได้รับการประเมินจากผู้เชี่ยวชาญและครูว่าอยู่ในระดับมากที่สุดในทุก
ด้าน ทั้งด้านบริบท การออกแบบ และกระบวนการนำไปใช้ ผลการทดลองใช้โปรแกรมกับนักเรียน
ประถมศึกษาจำนวน 31 คน พบว่า นักเรียนมีความรู้และทักษะในการป4องกันตนเองจากการถูกรังแก
เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 อีกทั้งนักเรียนยังมีความพึงพอใจต่อโปรแกรมในระดับ
มากและ 3) ผลการประเมินประสิทธิภาพของโปรแกรมการศึกษาพบว่าครูมีความคิดเห็นต่อ
ประสิทธิภาพของโปรแกรมในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านบริบท
ของโปรแกรมได้รับค่าเฉลี่ยสูงสุด ตามมาด้วยด้านการออกแบบโปรแกรม และด้านกระบวนการ ซึ่งอยู่
ในระดับมากที่สุดเช่นเดียวกัน
คำสำคัญ การรังแก, ประถมศึกษา, โปรแกรมการศึกษา, ทักษะทางสังคมและอารมณ์
|
